10 tips voor een insect vriendelijke tuin

Gepubliceerd door Imkerij de Drakenbijen op

Het gaat niet goed met de bijen, die boodschap wordt steeds duidelijker. Grappig dat telkens zo specifiek op de bijen wordt ingezet. Want het gaat eigenlijk niet goed met de insecten! En hoewel internet overspoeld wordt met lijstjes plaatst ik toch een top 10 met dingen die je in de tuin zelf kunt doen om de insecten te helpen!

1. gebruik nooit gif!

Eigenlijk kan ik daar best kort over zijn. NEE! niet doen, nooit!! Het is je tuin, daat ga je toch geen gif gebruiken?? heb je ergens overlast van, ga dan eerst bij jezelf ten rade wat overlast eigenlijk is! Voor elk probleem bestaat een duurzame oplossing! Last van luizen? koop lieveheersbeestjes! Last van zevenblad? Maak er tijdelijk een gazon van en ga maaien, je maait het zevenblad dood dan. Last van onkruid in je bestrating? Ga wat vaker vegen zodat je de zaden weg veegt (onkruid komt van boven, weinig van onderen) en zo kan ik wel even doorgaan. iedere plant heeft water, lucht en zon nodig. Kun je 1 van die drie wegnemen dan sterft de plant af. Water en lucht wegnemen zijn moeilijk, maar om zon weg te houden is vaak prima te doen. (plastic zeil, vijverfolie, vrachtwagenzeil, karton… ben creatief!)

Toegegeven, gif is de weg van de minste weerstand, en vaak super goedkoop. Maar dat maakt het niet de beste methode! En vergeet nooit; er gaat altijd meer dood dan dat ene plantje of beestje! En dank zijn Google is iedere oplossing wel te vinden voor een probleem.

2. bestrating

Als tuinontwerper zag ik bestrating in de tuin als een noodzakelijk kwaad. Natuurlijk wil je tijdens een regendag je fiets uit je schuurtje halen met schone en droge schoenen. Maar veel andere verbindingen in de tuin zijn minder noodzakelijk om te verharden. Het paadje richting gazon ga je echt niet gebruiken als het regent toch? Maar op plekken waar de tuinstoelen en BBQ komen wil je uiteraard een stukje bestrating. Ga hiervoor geen kekke keramische tegels gebruiken alvast! Deze dingen komen in een cement/beton vloer. Hierdoor sterft al het bodemleven hier onder. En vergeet ook niet dat er diverse soorten zandbijen en graafwespen bestaan. Die zijn je juist dankbaar met wat voegen hier en daar! Veeg je ‘straatje’ wekelijks even aan zodat onkruid zaden geen kans krijgen. het is een tuin hé! Geen huiskamer, dus een sprietje onkruid kan geen kwaad.

Overigens, de tuinen die ik zelf ontworpen heb hadden meestal een bestrating daar waar je ging zitten, maar alle verbindingen en paden die niet essentieel waren, maakte ik zo veel mogelijk van halfverharding.  Dit is natuurlijk, goedkoop, ziet geweldig mooi en en is zeer eenvoudig aan te leggen. Haal je in het voorjaar de schoffel even over de toplaag dan is het weer fris voor een jaar!

3. gazon

Over kunstgras ga ik het niet eens hebben, dat spul zouden ze moeten verbieden in een tuin…
Ik zal nooit die tuin in België vergeten die ik aan ging leggen! De buurt liep uit om te kijken wat die rare Hollander aan het maken was! Er kwam namelijk geen gazon in de tuin! Een andere klant in België zette me tijdens de presentatie van de tuin buiten de deur aangezien ik met een tuin zonder gazon kwam! Dit geeft aan hoe diep een gazon in ons tuin DNA zit! (en bij onze zuiderburen nog meer) Maar een gazon is vooral een goedkope oplossing om een groot oppervlakte van een tuin te bekleden. Al eerder schreef ik een blog waarom ik geen fan van een gazon ben.  Maar de benoeming groene Sahara zegt denk ik voldoende. Overweeg je een levende ruimte met bloemen in plaats van gazon? Kijk dan op deze pagina van oud Hollandse kwaliteit planten! 

4. planten selecteren voor iedere periode.

Op het moment van schrijven van deze blog zitten we midden in een mislukte winter zeg maar. De vorst zet (nog) niet door, het is nat en koud. Maar toch staan in mijn tuin de viburnum tinus, de winterheide Erica en de Mahonia in bloei. En deze bloeien de hele winter door! Zodra het zonnetje doorkomt en de temperatuur voor een enkele dag rond de 10 graden komt, gaan de bijen vliegen en ze zijn blij ook dan wat voedsel en stuifmeel te kunnen vinden in mijn tuin!

In de zomer heeft iedere tuin wel wat bloemen, maar bedenk ook wat je kunt aanpoten in die andere periodes! In het zuiden van ons land zit kwekerij Bastin, die zich onder andere in de Helleborus gespecialiseerd heeft. Een pracht plant in de winter! Het bezoek van Bastin is sowieso de moeite trouwens, wedden dat je niet met lege handen naar huis gaat?

Maar vergeet ook het late najaar niet! Als het weer een beetje wil meewerken dan vliegen de insecten volop in de periode na de bloei van de Hedera. Alle planten die dan bloemen hebben worden zeer actief bezocht in je tuin! Internet staat vol met soorten, maar om het je makkelijker te maken kun je hier klikken.

 

5. planten soorten

Tuincentra beconcurreren elkaar het licht uit de ogen en zoeken onze hele planeet af naar soorten die we in onze tuin kunnen zetten. Soorten als spring Balsemien of  Japanse duizendknoop hebben we hier aan te danken. Maar ook minder invasieve, of onschuldige planten die gewoon mooi staan te zijn voegen vaak weinig of niets toe. Door de evolutie hebben diverse insecten zich gespecialiseerd op bepaalde planten. Dit zijn dan de inheemse planten. Maar die exoten daar kunnen ze weinig tot niets mee! Een honingbij doet niet moeilijk, die bezoekt gewoon elke bloem in je tuin en kijkt of ze er iets mee kan. Maar bij de inheemse insecten, en vooral de specialisten ligt dit anders. Die ‘begrijpen’ die andere planten niet. Dus heb je de keuze, ga dan voor inheems! Ook hiermee kan Cruydt-hoek je prima van dienst zijn trouwens! (ze sponsoren me niet, ik vind het gewoon een prachtig bedrijf!) En vergeet niet, we spreken over bio diversiteit. Dat stukje diversiteit is echt een belangrijke! Varieer in soorten!

Voel je je fanatiek? Gebruik dan deze pagina, en je kunt echt planten gaan toevoegen die er toe doen. Er staat zelfs beschreven welke insecten welke plant gebruiken, dus je kunt gaan proberen voor zo veel mogelijk insecten een passende plant te gebruiken.

6. insecten hotel

De meeste insecten hotels richten zich op bijen qua naam. Maar uiteraard komen er ook (onschuldige) wespen en andere soorten op bezoek! Maar liefst 30% van de bijensoorten gebruikt graag zo’n prefab kant en klaar woning! Maar helaas is ook hier de commercie vol op gedoken en moet je echt je best doen om een goed insectenhotel te vinden. En ik zal je verraden, bij de grote merken tuincentra en bouwmarkten hoef je ze niet te kopen. Deze zijn bijna altijd kwalitatief zo onder de maat dat het gewoon een schande is.
Er is zoveel kennis hierover dat je er een boek over zult kunnen schrijven! Pieter van Breugel heeft dat dan ook gedaan, en dit boek kun je gratis downloaden. Als je een boormachine hebt; ga lekker zelf aan de slag! Als je het maar ophangt richting het zuiden zodat de zo eraan kan, 1,5 meter hoogte of hoger en een beetje beschut van regen dan ga je gasten ontvangen! Welke? Dat is altijd de spannende vraag, maar metselbijen komen eigenlijk altijd wel!

7. rommel hoekje

Je hoort best vaak over het belang van een rommelhoekje in de tuin. Daar waar wat bladeren en takjes liggen, waar een stukje onkruid mag groeien er waar veel beestjes zich kunnen vestigen. Helaas vergeet bijna iedereen er 1 ding bij te vermelden; dit rommelhoekje moet wel in de zon liggen! Insecten zijn koudbloedig, dus hebben om zich voor te planten bijna altijd warmte nodig. Het is verleidelijk om een vergeten schaduwhoek in de tuin aan te wijzen als rommelhoek. Maar komt hier niet wat zon dan zal je er behalve duizendpoten, pissebedden en spinnen weinig aantreffen.

8. onkruid

Altijd een moeilijke… Want iedere groene vogel zoals ik zal meteen gaan roepen ‘wat is onkruid’ wetende dat we de ander binnen een paar zinnen compleet tegen de muur gepraat hebben. Wellicht heb ik daarna gelijk (wat altijd fijn is) maar dat wil niet zeggen dat die ander daarna het licht gezien heeft of zo!

De definitie van onkruid is naar mijn weten: Een ongewenste plant op een ongewenste plaats. er zit verder geen definitie aan vast, dus vele planten voldoen hieraan als ze gaan woekeren bijvoorbeeld. Ik denk persoonlijk dat het veel boeiender is om te bedenken waarom op die plek nu die ongewenste plant komt. Vaak staan er planten, maar staan deze heel ver van elkaar af waardoor er een hoop zwarte grond is waar zonlicht bij komt. De natuur is eenmaal een dwangneuroot en zal blijven proberen ook op dat stukje tuin iets te laten groeien. Uiteraard kun je blijven schoffelen en wieden. Maar je kunt ook met de natuur in je tuin mee werken, en daar een plantje zetten wat het prima doet. Er is dan geen plek meer voor onkruid. En soms… moet je eens anders proberen te denken. Een distel is echt een prachtige plant, waar veel insecten op komen. Laat je die distel distel zijn in jou stukje natuur dan ga je zien dat de bloem vaak bezocht wordt! En dat geld voor veel ‘onkruid’ soorten. Je kunt er tegen vechten, maar je kunt ze ook omarmen. Geef ze een kans, ze zijn vaak mooier dan je denkt! Zevenblad in je tuin is een ramp, maar omarm je deze, dan kom je erachter dat je de perfecte bodembedekker hebt, die prachtige schermbloemen maakt die door enorm veel insecten bezocht worden!

9. water

Ook insecten hebben water nodig! Honingbijen slepen jaarlijks honderden liters water de kast in, maar ook andere soorten zijn er blij mee! Een lelieblad in de vijver voldoet al vaak, maar je kunt er ook actief iets mee doen. Een schaaltje met wat knikkers en kurken zal op warme droge dagen actief bezocht worden in je tuin. En het hoeft echt geen spa blauw te zijn die je hier in doet. Sterker nog; hoe vuiler hoe liever lijkt het vaak! Ik had een bak met zuiver water en houtsnippers bij mijn bijen staan. Tot mijn frustratie hadden kinderen hier allemaal graspollen, takjes en modder in gedaan. Maar tot mijn verbazing gingen de bijen dit hierna veel actiever gebruiken! Het was geen schoon water meer maar ‘lekker’ vervuild! Ow ja, gebruik geen suikerwater! Je verpest de lokale imker zijn honing, en als je pech hebt komen er veel te veel insecten op af die agressief gedrag gaan vertonen om het gevecht om dat zoete goedje!

10. werk met de natuur, niet tegen de natuur. dat is onnatuurlijk.

In enkele stukken hierboven kwam het al terug. De natuur werkt eigenlijk prima zonder ons. Alleen willen wij een tuin! Een gemanipuleerd stukje natuur dat volgens onze verwachting moet zijn en ontwikkelend. zijn. De natuur heeft hierin geen keuze. Maar je zult tegen dingen aanlopen dat de natuur zelf zijn ding blijft doen. Is er een mooi stukje zwarte grond vrij? De natuur zorgt zelf voor begroeting, gratis en voor niets. Alleen is de kans dat dit is wat je gehoopt had wat kleiner. Uiteraard kun je geluk hebben dat er allemaal leuke lavendelplantjes komen. Maar de kans op wild gras is wat hoger helaas. Leg je bijvoorbeeld houtsnippers op de bodem, dan sluit je al heel veel soorten onkruid uit.

Je maakt gewoon je eigen keuze uiteraard! Je kunt ervoor kiezen dat stukje tuin zo te maken zoals jij het in je hoofd hebt, en de rest van je leven tegen de natuur blijven vechten om dit te behouden. Of je pakt het wat slimmer aan, en je gaat de natuur voor je laten werken. Dan kun je ineens genieten van dat stukje tuin met een minimale inzet een een maximaal resultaat! Want hoe leuk het ook kan zijn om in de tuin te werken; het doel zal meestal toch zijn genieten van je tuin, en geen slaaf van je tuin

Google is je beste vriend, en met een stukje inzet kun je zelf prima een mooie tuin aanleggen. Maar zoek je toch wat hulp? Je kunt deze gewoon inhuren! Je hoeft dan niet telkens het wiel zelf uit te vinden maar profiteert van hun ervaring en opleiding. Uiteraard ben ik zelf hiervoor te huur, maar er zijn voldoende tuinontwerpers die kennis hebben van natuurlijke(re) tuinen. Welke stappen heb jij in je tuin ondernomen?

Categorieën: Imkerijblog

2 reacties

Gwenny · 16 januari 2021 op 23:49

Ongelooflijk interessant stukje leesvoer. Dankje voor het verspreiden van je wijsheid. Ik neem dit zeker mee in mijn volgende “tuin” avonturen.

Do · 25 maart 2022 op 21:42

Bedankt voor alle gegeven informatie. Ons tuintje is bestemd voor alles wat buiten leeft en met deze tips kunnen we het nog beter maken. Fijn om eens een ander geluid te horen in deze wereld vol onbegrip waar egoïsme op de troon zit.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Onafhankelijk geverifieerd
2012 beoordelingen